Dùng Cây Vòi Voi Chữa Viêm Da Cơ Địa: Cẩn Trọng Tránh Tác Dụng Phụ

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi

Bác sĩ Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan

Hồ Sơ Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc

Đặt lịch hẹnXem hồ sơ

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan

Hồ Sơ Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc

Đặt lịch

Dùng cây vòi voi chữa viêm da cơ địa là bài thuốc dân gian được lưu truyền từ lâu đời và được nhiều người biết đến cũng như áp dụng trong chữa bệnh. Tuy nhiên, có rất nhiều luồng ý kiến trái chiều xoay quanh vấn đề này, không biết thực sự công dụng của cây vòi voi có thực sự tốt như lời truyền miệng.

Công dụng và dược tính của cây vòi voi trong chữa bệnh viêm da cơ địa

• Tên khoa học: Heliotropium indicum L
• Thuộc họ: Borraginaceae
• Tên gọi khác: cẩu vĩ trùng, đại vĩ đạo

Cây vòi voi là loại thảo dược có sẵn trong tự nhiên, không cần vun trồng kỳ công mà là do thiên nhiên ban tặng. Loại cây này thuộc nhóm thân cứng có chiều khoảng 25 – 40cm, trên thân cây chia làm nhiều nhánh nhỏ, trên bề mặt có phủ một lớp lông tơ mỏng. Sở dĩ dân gian gọi đây là cây vòi voi vì hoa của loại thảo dược này có hình dạng giống với vòi voi.

Loại cây này sinh trưởng phổ biến ở những nơi khô ráo, thông thoáng và không đọng nước. Thời điểm thu hái cây vòi voi diễn ra quanh năm, nhưng thời điểm tốt nhất để vòi voi cho dược tính chữa bệnh cao vào độ khoảng tháng 2 – 5. Toàn bộ cây vòi voi có thể được sử dụng để làm thuốc, bao gồm cả phần lá, thân và rễ.

Trong dân gian lưu truyền rất đa dạng công dụng chữa bệnh của cây vòi voi, là loại thảo dược thường xuất hiện trong các bài thuốc chữa bệnh da liễu thông thường với mục tiêu giải độc, tiêu viêm. Điển hình như chữa viêm da cơ địa, đau nhức xương khớp, viêm tinh hoàn, viêm loét cổ họng bạch hầu…

Còn theo các nghiên cứu khoa học hiện đại cũng công nhận một số công dụng đặc thù của cây vòi voi. Điển hình là trong loại thảo dược này có chứa hoạt chất heliotrin là một dạng alcaloid pyrolizidin có thể gây ung thư nhưng thành phần rất nhỏ, kèm theo đó là thành phần indixin và indixin N-oxyd có khả năng ức chế sự hình thành các khối u trong cơ thể.

Còn theo ghi chép trong Đông y, cây vòi voi là loại thảo dược tự nhiên có tính mát, vị hơi đắng nhẹ và có công dụng hiệu quả để thanh nhiệt, giải độc, làm mát và hỗ trợ phục hồi chức năng gan. Điểm cộng lớn nhất khi dùng cây vòi voi chữa viêm da cơ địa đó là các dược chất có khả năng tác động sâu đến 3 kinh tỳ và đại trường của cơ thể.

Nhờ những công dụng này mà giúp cải thiện hiệu quả các triệu chứng giảm sưng, thanh nhiệt, chống viêm, kháng khuẩn trên bề mặt da, cải thiện nhanh chóng cơn đau, ngứa rát hiệu quả. Nhờ những đặc tính này mà cây vòi voi được sử dụng phổ biến trong điều trị viêm da cơ địa.

Cụ thể một số công dụng và khả năng chữa trị một số bệnh lý sau của cây vòi voi theo Y học dân tộc như:

• Cải thiện các triệu chứng khó chịu trên bề mặt da, giảm đau, ngăn ngừa hình thành mủ, giảm thiểu tình trạng tụ huyết.
• Giảm đau, sưng tấy và ức chế hình thành mủ lan rộng.
• Xử lý các vấn đề, triệu chứng về da ở mức độ từ nhẹ đến trung bình như viêm da, nổi mụn nước, mụn nhọt, nổi mẩn ngứa, tê nhức, sưng da…
• Cải thiện tình trạng da tiết dịch nhiễm trùng, tiêu bầm, giảm sưng, giảm phù, nổi sẩn, ngứa ngáy và hỗ trợ phục hồi làm lành các vết da nứt.

Tham khảo thêm: Chia Sẻ Mẹo Dân Gian Dùng Lá Bàng Trị Viêm Da Cơ Địa Cực Hay Cho Bạn

Gợi ý các cách dùng cây vòi voi chữa viêm da cơ địa

Trong dân gian lưu truyền rất nhiều cách chữa viêm da cơ địa bằng cây vòi voi hiệu quả và đơn giản nên người bệnh có thể thực hiện ngay tại nhà. Bài thuốc này rất đa dạng cách sử dụng từ nấu nước uống, ngâm rượu, bài thuốc đắp để đạt hiệu quả tốt nhất từ bài thuốc này.

1. Bài thuốc dân gian chữa viêm da cơ địa bằng cách đắp cây vòi voi

Đây là mẹo dùng cây vòi voi đạt hiệu quả cao nhất, cải thiện nhanh chóng các triệu chứng bệnh do thành phần dược tính trong thảo dược tiết ra sẽ thấm sâu vào da, từ đó kiểm soát nhanh chóng các triệu chứng như giảm ngứa, đau rát, nổi mẩn đỏ, chống viêm… hiệu quả.

Cách thực hiện:

• Chuẩn bị khoảng 2 – 3 nhánh cây vòi voi tươi, lưu ý lấy cả phần lá và thân, dùng cây tươi hay cây khô đều được.
• Rửa sạch cây vòi voi với nước, ngắt bỏ các lá sâu đi và ngâm vào nước muối pha loãng để loại bỏ hết vi khuẩn, vớt ra để ráo nước.
• Nếu là cây vòi voi tươi thì đem phơi cho khô, sau đó cắt thành từng đoạn nhỏ rồi giã nhuyễn.
• Người bệnh tiến hành vệ sinh vùng da bị tổn thương bằng dung dịch sát khuẩn và đắp phần bã trực tiếp lên da.
• Giữ nguyên trong vòng 30 phút hoặc dùng băng gạc bó lại để cố định. Sau jhi đắp xong thì rửa lại bằng nước ấm.
• Kiên trì thực hiện 1 – 2 lần/ tuần theo cách này sẽ giúp cải thiện hiệu quả triệu chứng bệnh.

2. Bài thuốc ngâm rượu cây vòi voi chữa viêm da cơ địa

Bài thuốc ngâm rượu nhằm mục đích làm giảm nhẹ tác dụng phụ của vị thuốc này nhưng vẫn giúp bài thuốc phát huy công dụng một cách hiệu quả đó là sát khuẩn, hỗ trợ phục hồi các tổn thương trên da.

• Chuẩn bị khoảng 3 nhánh cây vòi voi tươi hoặc khô đều được và 1 lít rượu khoảng 40 độ.
• Đầu tiên, đem sơ chế cây vòi voi thật kỹ, không lấy lá sâu, rầy và ngâm vào trong nước muối pha loãng khoảng 15 – 20 phút thì vớt ra để cho ráo nước.
• Cho hết cây vòi voi đã sơ chế vào hũ thủy tinh sạch, đổ rượu vào cho ngập ngang bình. Đậy nắp kín lại và bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời.
• Sau một thời gian nếu quan sát thấy rượu chuyển dần sang màu vàng là có thể lấy ra dùng được.
• Mỗi lần sử dụng chỉ lấy một chén nhỏ, lấy một miếng vải mềm thấm vào thuốc rồi thoa đều lên vùng da bị tổn thương kết hợp massage nhẹ nhàng. Lưu ý cần phải sát khuẩn vùng da bị bệnh trước khi bôi rượu thuốc.

3. Bài thuốc uống cây vòi voi cải thiện triệu chứng viêm da cơ địa

Bên cạnh bài thuốc đắp và ngâm rượu thì bài thuốc uống từ cây vòi voi cũng được nhiều người bệnh áp dụng vì dễ thực hiện. Tuy nhiên, người bệnh cần hết sức cân nhắc về liều dùng và cách thực hiện để hạn chế tối đa tác dụng phụ.

Cách thực hiện:

• Dùng khoảng 15g cây vòi voi tươi là tốt nhất, nhưng nếu không có thì thay bằng loại khô và để cho ráo nước.
• Cắt vòi voi thành từng đoạn nhỏ rồi cho hết vào nồi nước nấu cùng 200ml nước trong khoảng 5 – 10 phút thì tắt bếp.
• Lọc lấy phần nước thuốc uống chia làm 3 phần nhỏ uống sáng, trưa, chiều. Kiên trì thực hiện cho đến khi các triệu chứng bệnh thuyên giảm hoàn toàn thì ngưng.

4. Bài thuốc chữa viêm da cơ địa bằng cây vòi voi kết hợp với giấm

Cây vòi voi kết hợp với giấm là một trong những mẹo chữa viêm da cơ địa hiệu quả được sử dụng phổ biến hiện nay. Cách thực hiện như sau:

• Chuẩn bị khoảng 7 – 10 nhánh cây vòi voi tươi, không sâu rầy hay héo úa.
• Đem rửa sạch, ngâm vào nước muối khoảng 15 phút để sát khuẩn và vớt ra để cho ráo hết nước.
• Cắt cây vòi voi thành từng đoạn nhỏ, cho vào chảo sao nóng cùng một chút giấm cho đến khi thấy hỗn hợp trên bếp chuyển sang màu vàng sậm thì tắt bếp.
• Cho hết phần cỏ vòi voi vào một tấm vải mỏng, sạch rồi chườm trực tiếp lên vùng da bị tổn thương. Lưu ý phải vệ sinh sát khuẩn vùng da này trước khi thực hiện.
• Chườm cho đến khi hỗn hợp bên trong nguội thì tiếp tục đổ vào chảo sao nóng rồi chườm tiếp khoảng 2 – 3 lần là được.
• Kiên trì thực hiện 2 lần/ ngày và liên tục trong 3 tuần sẽ thấy các triệu chứng bệnh được cải thiện rõ rệt qua từng ngày.

Đọc thêm: Lá Đu Đủ Trị Viêm Da Cơ Địa Liệu Có Thực Sự Hiệu Quả? [Chuyên Gia Giải Đáp]

Lưu ý khi áp dụng các bài thuốc chữa viêm da cơ địa theo dân gian

Mặc dù cây vòi voi là một trong những loại cây thuốc chữa viêm da cơ địa được sử dụng vô cùng phổ biến. Nhưng trên thực tế,cũng có không ít những trường hợp ghi nhận sau một thời gian sử dụng cây vòi voi gây ra một số tác dụng phụ ngoài ý muốn và sai sót nên không đạt được hiệu quả như ý muốn.

Do đó, để đạt được hiệu quả tốt nhất như mong muốn, người bệnh nên lưu ý một số vấn đề sau:

• Tuyệt đối không quá lạm dụng bài thuốc uống cây vòi voi vì trong cây có chứa thành phần Ancaloid Pyrolizidinn có khả năng làm rối loạn hệ tiêu hóa, gây đau bụng, tiêu chảy, xuất huyết dạ dày gây ung thư, ngộ độc gan…
• Những mẹo dùng cây vòi voi chữa viêm da cơ địa chỉ áp dụng cho trường hợp mắc bệnh nhẹ, triệu chứng không quá nghiêm trọng. Còn những trường hợp bệnh nặng phải thăm khám, điều trị tại chuyên khoa da liễu.
• Không áp dụng mẹo chữa trị này cho phụ nữ có thai, đang trong thời kỳ cho con bú và phụ nữ sau sinh. Vì những nhóm đối tượng này rất nhạy cảm, cơ địa dễ dị ứng và gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
• Hiệu quả của các bài thuốc dùng cây vòi voi chữa viêm da cơ địa còn tùy thuộc vào cơ địa và tình trạng bệnh của từng người.
• Đây chỉ là phương pháp truyền miệng, chưa được kiểm chứng khoa học nên không thể dùng thay thế cho các biện pháp điều trị chuyên sâu.
• Nên kết hợp với chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học, chủ động tránh xa các tác nhân gây dị ứng để tăng hiệu quả điều trị.

Nhìn chung, không thể phủ nhận công dụng chữa bệnh viêm da cơ địa của cây vòi voi. Tuy nhiên, nếu xét theo khía cạnh khoa học thì phương pháp này còn tồn tại nhiều nhược điểm và ảnh hưởng đến sức khỏe bất kỳ lúc nào. Vì vậy, ngay khi phát hiện các triệu chứng bệnh, người bệnh nên nhanh chóng thăm khám tại bệnh viện để được chẩn đoán và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.

Có thể bạn quan tâm

• Gợi Ý Cho Bạn 9 Loại Lá Tắm Chữa Viêm Da Cơ Địa Được Sử Dụng Phổ Biến Hiện Nay
• Lăn Kim Trị Viêm Nang Lông Là Phương Pháp Gì? Ưu Nhược Điểm Và Cách Xử Lý