Thuốc Chữa Phồng Lồi Đĩa Đệm

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi

Bác sĩ CK I BÁC SĨ DOÃN HỒNG PHƯƠNG

Hồ Sơ Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc

Đặt lịch hẹnXem hồ sơ

Phồng đĩa đệm uống thuốc gì? là vấn đề được nhiều người bệnh quan tâm. Các loại thuốc được sử dụng để kiểm soát cơn đau nhức, cải thiện chức năng vận động, hạn chế phản ứng viêm,… Để chỉ định loại thuốc phù hợp, bác sĩ sẽ cân nhắc các triệu chứng lâm sàng, tình trạng sức khỏe cũng như khả năng đáp ứng của từng bệnh nhân.

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ CK I BÁC SĨ DOÃN HỒNG PHƯƠNG

Hồ Sơ Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc

Đặt lịch

8 Loại thuốc chữa phồng đĩa đệm tốt nhất hiện nay

Phồng đĩa đệm là một dạng tổn thương cột sống phổ biến, nhất là ở người lớn tuổi. Bệnh lý có thể liên quan đến các chấn thương ở cột sống hoặc mắc một số bệnh lý tương tự. Tổn thương do bệnh lý gây ra có thể xuất hiện ở cột sống ngực (vùng ức, ở giữa xương sườn), cột sống thắt lưng (thường là lưng dưới) hoặc cột sống cổ.

Thông thường, phồng lồi đĩa đệm có thể gây đau âm ỉ, không đau hoặc ngứa ran tại khu vực bị ảnh hưởng. Bệnh nếu không được thăm khám, điều trị sớm và chăm sóc đúng cách có thể làm tăng nguy cơ bị thoát vị đĩa đệm. Phương pháp được áp dụng phổ biến là sử dụng các loại thuốc có tác dụng giảm đau, cải thiện một số biểu hiện đi kèm và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Thực tế, bác sĩ chuyên khoa sẽ đánh giá mức độ cơn đau, vị trí đĩa đệm phồng lồi và một số yếu tố khác như (tình trạng sức khỏe, độ tuổi, khả năng dung nạp,...) để chỉ định các loại thuốc phù hợp. Dưới đây là một số loại thuốc thường được chỉ định trong điều trị phồng lồi đĩa đệm:

1. Thuốc giảm đau Paracetamol

Paracetamol hay Acetaminophen thuộc nhóm thuốc giảm đau, hạ sốt không kê đơn. Thuốc thường được dùng trong điều trị sốt do nhiễm trùng, đồng thời cải thiện cơn đau ở mức độ nhẹ đến trùng bình. Do khá an toàn ở liều điều trị nên Paracetamol thường là lựa chọn ưu tiên trong cải thiện cơn đau do các bệnh xương khớp gây ra như phồng lồi đĩa đệm, thoát vị đĩa đệm, đau dây thần kinh tọa, viêm gân, đau mỏi vai gáy, viêm khớp nhiễm khuẩn,...

Thuốc hoạt động theo cơ chế ức chế enzyme cyclooxygenase, nhờ đó làm giảm sinh tổng hợp chất trung gian gây ra phản ứng đau viêm tại hệ thần kinh trung ương - prostaglandin. Paracetamol có thể phát huy công dụng giảm đau sau 30 phút sử dụng, hiệu quả có thể kéo dài từ 2 - 3 giờ hoặc tùy thuộc vào cơ địa của người bệnh.

Thuốc giảm đau Paracetamol được đánh giá có độ an toàn cao, thường được sử dụng trong nhiều trường hợp đau thắt lưng, đốt sống cổ do phồng lồi đĩa đệm gây ra. Tuy nhiên, do hiệu quả giảm đau kém nên trong một số trường hợp thuốc không mang lại hiệu quả như mong đợi. Đối với những trường hợp này, bác sĩ có thể xem xét tăng liều hoặc thay thế bằng một số loại thuốc khác.

Không sử dụng thuốc Paracetamol với những trường hợp sau:

• Thiếu hụt men G6PD
• Tiền sử thiếu máu nhiều lần
• Tiền sử nghiện rượu
• Người gặp các vấn đề về thận, gan, tim, phổi
• Quá mẫn với Paracetamol

Theo đó, Paracetamol sẽ được chuyển hóa hoàn toàn qua gan. Trong thời gian sử dụng thuốc, người bệnh cần kiêng rượu bia, các loại thuốc gây độc lên gan. Thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ ở mức độ nhẹ trong thời gian sử dụng như nôn mửa, nổi mề đay, ban đỏ, buồn nôn, ngứa da,...

2. Thuốc chống viêm không steroid - NSAID

Các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAID) thường được chỉ định trong điều trị phồng lồi đĩa đệm. Thuốc có công dụng giảm đau, chống viêm và hạ sốt (không đặc hiệu). Theo đó, NSAID tác động lên enzyme cyclooxygenase 1 và 2, nhờ đó ức chế sinh tổng hợp prostaglandin (đây là chất trung gian trong phản ứng viêm).

Không giống với Paracetamol, thuốc chống viêm không steroid vừa có công dụng giảm đau vừa chống viêm hiệu quả. Chính vì vậy, nhóm thuốc này thường được chỉ định trong trường hợp Paracetamol không mang lại hiệu quả như mong đợi.

Bên cạnh đó, tác dụng giảm đau của thuốc chống viêm không steroid còn bắt đầu từ cơ chế ức chế tổng hợp PGF2, nhờ đó làm giảm thụ cảm những chất dẫn truyền thần kinh như histamin và serotonin. Tuy nhiên, NSAID có thể phát sinh nhiều tác dụng phụ trong quá trình sử dụng như chảy máu kéo dài, loét dạ dày, xuất huyết tiêu hóa,... nên thường được chỉ định trong thời gian ngắn.

Để hạn chế phát sinh các rủi ro khi dùng thuốc, người bệnh nên thông báo với bác sĩ chuyên khoa về tiền sử dị ứng, tình trạng sức khỏe để được chỉ định loại thuốc phù hợp. Trường hợp bị phồng đĩa đệm có vấn đề dạ dày, cần sử dụng kèm các loại thuốc ức chế sản xuất dịch vị như thuốc ức chế bơm proton, thuốc kháng histamin,... nhằm giảm thiểu những tác dụng ngoại ý.

Chống chỉ định:

• Không sử dụng thuốc cho người có tiền sử khởi phát cơn hen cấp, nổi mề đay, phù mạch, phát ban,... khi sử dụng Aspirin và một số loại thuốc chống viêm không steroid (NSAID) khác.
• Tiền sử xuất huyết dạ dày
• Viêm loét dạ dày tiến triển
• Suy gan, suy thận nặng
• Đang sử dụng thuốc chống đông hoặc rối loạn đông máu

Các loại thuốc chống viêm không steroid thường được chỉ định để điều trị phồng lồi đĩa đệm, bao gồm Diclofenac, Naproxen, Ibuprofen,... Với những trường hợp gặp các vấn đề tim mạch, bác sĩ có thể chỉ định thuốc ức chế chọn lọc COX-2 (là một nhóm nhỏ của NSAID). Nhóm thuốc này chỉ tác dụng lên enzyme cyclooxygenase 2 nên sẽ hạn chế được tình trạng tình trạng chảy máu kéo dài, đột quỵ. Các loại thuốc ức chế chọn lọc COX-2 thường được sử dụng, bao gồm Meloxicam, Celecoxib, Piroxicam,...

3. Nhóm thuốc giảm đau gây nghiện (opioids)

Các loại thuốc giảm đau gây nghiện (opioids) có tác dụng cải thiện cơn đau ở mức độ trung bình đến nặng. Do đó, opioids thường được chỉ định khi cơn đau do phồng lồi đĩa đệm không cải thiện sau khi dùng Paracetamol và NSAID.

Không giống với những loại thuốc giảm đau thông thường, nhóm thuốc này gây ức chế tái hấp thu những chất dẫn truyền thần kinh như norepinephrine, serotonin, làm tăng khả năng chịu đau, thay đổi tính chất cơn đau,... Chính vì vậy, thuốc mang lại tác dụng giảm đau mạnh. Trên lâm sàng, opioids thường được chỉ định để làm giảm các cơn đau sau khi phẫu thuật, đau sâu bên trong nội tạng,...

Đối với các cơn đau do phồng lồi đĩa đệm, bác sĩ chuyên khoa có thể chỉ định một số chế phẩm kết hợp giữa opioids và Paracetamol để tăng hiệu quả giảm đau, đồng thời hạn chế phát sinh các rủi ro cũng như tác dụng ngoại ý. Trường hợp những chế phẩm này không mang lại hiệu quả, bác sĩ sẽ xem xét chỉ định một số opioids có hoạt tình nhẹ như Tramadol. Thực tế, ít trường hợp bị phồng đĩa đệm phải sử dụng opioids mạnh như Pethidin hay Morphin.

Tuy có tác dụng giảm đau mạnh nhưng opioids tác động lên hệ thần kinh trung ương và gây nghiện nếu lạm dụng. Với những trường hợp dùng thuốc trong thời gian dài, cần giảm liều dần trước khi ngưng hẳn. Tránh tự ý ngưng sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa. Tình trạng này có thể gây ra hội chứng cai thuốc với những biểu hiện như hoang tưởng, đổ nhiều mồ hôi, hốt hoảng, ảo giác,...

Không sử dụng thuốc giảm đau gây nghiện (opioids) trong các trường hợp sau:

• Người bị suy hô hấp nặng
• Ngộ độc rượu cấp
• Tiền sử ngộ độc với các loại thuốc gây ức chế thần kinh
• Suy gan nặng
• Quá mẫn với opioids
• Động kinh chưa được kiểm soát

Các loại thuốc giảm đau gây nghiện tác động trực tiếp lên hệ thần kinh trung ương. Do đó, thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ trong quá trình sử dụng như đau đầu, táo bón, khô miệng, hoang tưởng, buồn ngủ,... Để đảm bảo an toàn, người bệnh cần thông báo với bác sĩ chuyên khoa về các biểu hiện bất thường trong thời gian dùng thuốc.

4. Thuốc giảm đau thần kinh

Nhóm thuốc giảm đau thần kinh thường được chỉ định trong trường hợp phồng đĩa đệm gây ra dị cảm (những rối loạn cảm giác do rễ thần kinh bị chèn ép). Một số biểu hiện do chèn ép thần kinh như kim châm, nóng rát, cảm giác như điện giật,... thường không đáp ứng những loại thuốc giảm đau thông thường. Đối với những trường hợp này, bác sĩ chuyên khoa có thể chỉ định một số loại thuốc giảm đau thần kinh như Pregabalin, Gabapentin,...

Thực tế, các loại thuốc giảm đau thần kinh là nhóm thuốc được sử dụng trong điều trị động kinh. Tuy nhiên, một số nghiên cứu khoa học nhận thấy thuốc còn có tác dụng giảm đau có liên quan đến tổn thương dây thần kinh. Mặc dù cơ chế chưa được làm rõ nhưng có thể nhận thấy, thuốc có tác dụng ức chế tái hấp thu chất dẫn truyền thần kinh như serotonin, noradrenalin, monoamine,...

Không chỉ được dùng trong điều trị phồng lồi đĩa đệm, nhóm thuốc này còn được chỉ định trong điều trị các bệnh lý gây tổn thương thần kinh như đau dây thần kinh liên sườn, zona thần kinh, hội chứng đau dây thần kinh tọa,...

Chống chỉ định: 

• Đang sử dụng thuốc ức chế MAO
• Người đang trong giai đoạn phục hồi sau nhồi máu cơ tim
• Tiền sử quá mẫn với bất kỳ thành phần nào trong thuốc
• Cần thận trọng khi sử dụng cho phụ nữ mang thai cho con bú

Thuốc giảm đau thần kinh có thể tác động trực tiếp lên hệ thần kinh trung ương. Do đó, người bệnh có thể gặp phải một số tác dụng tác dụng phụ trong thời gian dùng thuốc như giãn mạch máu, phù ngoại biên, tăng huyết áp, mệt mỏi, rung giật nhãn cầu, chóng mặt, buồn ngủ, giảm thị lực thoáng qua,...

5. Thuốc giãn cơ giảm đau do cơ thắt

Phồng lồi đĩa đệm có thể khởi phát cơn đau do tăng trương lực cơ quá mức. Đối với những trường hợp này, bác sĩ có thể chỉ định nhóm thuốc giãn cơ (thường là Eperisone và Tolperisone) để cải thiện. Thuốc có tác dụng giúp thư giãn cơ, ức chế phản xạ đau và giãn mao mạch.

Thuốc giãn cơ thường được chỉ định trong điều trị các bệnh lý liên quan đến cột sống khác như đau dây thần kinh tọa, thoái hóa cột sống, đau mỏi vai gáy,... Mặc dù không thể kiểm soát cơn đau do tăng trương lực cơ nhanh chóng nhưng thuốc cho hiệu quả ngắn. Chính vì vậy, người bệnh cần dùng thuốc nhiều lần trong ngày (khoảng 3 lần/ ngày).

Chống chỉ định: 

• Không sử dụng thuốc cho người bị chứng nhược cơ
• Phụ nữ mang thai, đang cho con bú
• Cần thận trọng khi dùng thuốc cho người bị rối loạn chức năng gan

Trong thời gian sử dụng thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ như buồn ngủ, chóng mặt, yếu sức,... Tuy nhiên, những triệu chứng này có thể thuyên giảm sau khi ngưng dùng thuốc. Trong trường hợp phát sinh tác dụng phụ nghiêm trọng, bạn cần thông báo với bác sĩ chuyên khoa để được xem xét điều chỉnh liều lượng hoặc thay thế loại thuốc khác.

6. Phồng đĩa đệm uống thuốc gì? Các loại vitamin nhóm B

Vitamin nhóm B là nhóm thuốc bổ sung thường được dùng trong quá trình điều trị phồng lồi đĩa đệm. Loại thuốc này thường được dùng để hỗ trợ phục hồi tổn thương ở các tế bào thần kinh, phòng ngừa thoái hóa thần kinh do nhân nhầy của đĩa đệm bị chèn ép trong thời gian dài, đồng thời bình thường hóa tốc độ dẫn truyền. Loại thuốc được sử dụng phổ biến nhất là vitamin B1, B6, B12.

Tuy là nhóm thuốc bổ sung nhưng những chế phẩm chứa vitamin B tổng hợp có thể phát sinh một số tác dụng phụ nếu dùng không đúng cách. Do đó, người bệnh nên tuân thủ chỉ định của bác sĩ chuyên khoa về liều lượng và thời gian sử dụng. Tránh tự ý hiệu chỉnh liều lượng khi chưa tham vấn y khoa.

Chống chỉ định:

• U ác tính
• Tiền sử dị ứng với chế phẩm chứa vitamin B tổng hợp

Trong thời gian dùng vitamin B, người bệnh có thể gặp phải một số tác dụng phụ như buồn nôn, rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, ăn uống kém,...

7. Các loại thuốc gây tê tại chỗ

Trường hợp bị phồng đĩa đệm L5 S1 có thể làm tăng nguy cơ bị chèn ép rễ thần kinh, gây đau thắt lưng, cơ đau có xu hướng lan rộng đến chi dưới, ảnh hưởng không nhỏ đến chức năng vận động. Với những trường hợp cơn đau tiến triển nặng, bác sĩ có thể chỉ định thuốc tiêm gây tê tại chỗ (novacaine) để giúp giảm đau, cải thiện các triệu chứng rối loạn thần kinh.

Kỹ thuật tiêm thuốc vào cột sống sử dụng những phương tiện chẩn đoán hình ảnh như cắt lớp máy tính, X-quang tăng sáng, siêu âm để đảm bảo kim vào đúng vị trí. Để tăng hiệu quả, bác sĩ chuyên khoa có thể sử dụng hỗn hợp thuốc gây tê giảm đau với thuốc chống viêm trực tiếp vào cạnh rễ thần kinh khi bị chèn ép. Sau khi tiêm, cơn đau tại vùng thắt lưng có xu hướng thuyên giảm rõ rệt, hiệu quả có thể kéo dài từ 3 - 6 tháng.

Hiện nay, tiêm thuốc gây tê tại chỗ được ứng dụng để cải thiện cơn đau do bệnh lý cột sống gây ra như phồng đĩa đệm, thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống,... Tuy nhiên, biện pháp này có thể gây ra một số tác dụng phụ như đau đầu, cơ thể mệt mỏi, khó chịu, tổn thương thần kinh, song thị (nhìn đôi). Để giảm thiểu rủi ro trong thời gian dùng thuốc, người bệnh cần thực hiện kỹ thuật tại những cơ sở uy tín, đáng tin cậy.

8. Tiêm Corticoid trị phồng lồi đĩa đệm

Corticoid (corticosteroid) thuộc nhóm thuốc chống viêm, kháng dị ứng và ức chế miễn dịch thường được sử dụng rộng rãi trên lâm sàng. Với những trường hợp gặp các bệnh lý về xương khớp, bác sĩ chuyên khoa có thể chỉ định tiêm các dẫn xuất corticoid có công dụng chống viêm vào ổ khớp hay cột sống bị tổn thương.

Thuốc có tác dụng chống viêm mạnh, ức chế phản ứng miễn dịch của cơ thể. Từ đó giúp cải thiện cơn đau, tình trạng sưng viêm tại cột sống thắt lưng. Tương tự như kỹ thuật tiêm thuốc gây tê tại chỗ, bác sĩ chuyên khoa sẽ dùng các phương tiện chẩn đoán hình ảnh nhằm đảm bảo tiêm đúng vị trí đĩa đệm bị phồng.

Tuy có công dụng giảm đau mạnh nhưng tiêm Corticoid có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro, biến chứng như tổn thương dây thần kinh, nhiễm trùng, đứt gân, tăng đường huyết,... Chính vì vậy, người bệnh chỉ sử dụng Corticoid khi có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa. Để giảm thiểu tác dụng phụ của các loại thuốc này, bác sĩ thường không chỉ định tiêm Corticoid trên 3 lần/ năm.

Lưu ý khi dùng thuốc chữa phồng đĩa đệm

Mục tiêu của việc sử dụng thuốc điều trị phồng đĩa đệm là giảm cơn đau, phục hồi chức năng vận động và cải thiện một số biểu hiện đi kèm. Tuy nhiên, việc tự ý sử dụng thuốc, dùng thuốc không đúng cách có thể phát sinh nhiều rủi ro, tác dụng không mong muốn.

Do đó, trước khi sử dụng thuốc chữa bệnh, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi sử dụng bất cứ loại thuốc nào, bao gồm thuốc không kê toa. Việc tự ý sử dụng thuốc có thể không đạt được kết quả điều trị như mong muốn, từ đó làm tăng nguy cơ phát sinh tác dụng ngoại ý.
• Thực tế, các loại thuốc chữa phồng đĩa đệm chỉ có tác dụng giảm đau và cải thiện một số biểu hiện lâm sàng. Chính vì vậy, bạn nên kết hợp với vật lý trị liệu, kết hợp tập luyện, thay đổi thói quen xấu để hỗ trợ phục hồi đĩa đệm, cải thiện khả năng vận động.
• Tránh tự ý kết hợp các loại thuốc điều trị với viên uống bổ sung. Trong nhiều trường hợp, một số loại thuốc có thể gây tương tác và phát sinh nhiều tác dụng phụ không mong muốn.
• Chủ động thông báo với bác sĩ chuyên khoa về tiền sử dị ứng, sức khỏe, lịch sử dùng thuốc và một số vấn đề quan trọng để được cân nhắc lựa chọn loại thuốc, liều lượng sử dụng phù hợp.
• Kiêng bia rượu, thuốc lá, bia rượu, chất kích thích trong thời gian sử dụng thuốc điều trị phồng lồi đĩa đệm.
• Người bệnh cần chú ý các biểu hiện của cơ thể trong thời gian sử dụng thuốc. Đồng thời thông báo với bác sĩ chuyên khoa nếu xuất hiện các triệu chứng bất thường.

Bài viết đã giải đáp thắc mắc "Phồng đĩa đệm uống thuốc gì?" và một số lưu ý trong quá trình sử dụng thuốc. Bên cạnh tuân thủ chỉ định của bác sĩ chuyên khoa về liều dùng và thời gian sử dụng thuốc, người bệnh cần kết hợp chế độ ăn uống, sinh hoạt điều độ để kiểm soát tốt bệnh lý.