Thuốc Kháng Sinh Điều Trị Viêm Phế Quản Và Lưu Ý Khi Sử Dụng

Thuốc kháng sinh điều trị viêm phế quản được bác sĩ chỉ định trong trường hợp bệnh xảy ra do vi khuẩn tấn công và gây bội nhiễm. Việc sử dụng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa giúp kiểm soát các triệu chứng viêm phế quản nhanh chóng, đồng thời ngăn ngừa biến chứng phát sinh.

Khi nào nên dùng thuốc kháng sinh điều trị viêm phế quản?

Viêm phế quản là bệnh viêm nhiễm đường hô hấp dưới phổ biến, bệnh có thể khởi phát bởi nhiều nguyên nhân và yếu tố khác nhau. Các triệu chứng bệnh lý bùng phát khi ống phế quản, đường thở nối giữa khí quản và phổi bị tổn thương, viêm, phù nề. Theo các sĩ chuyên khoa, nguyên nhân chủ yếu gây viêm phế quản là sự tấn công của vi khuẩn và virus. Bệnh nếu không được thăm khám, điều trị và chăm sóc đúng cách có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.

Điều trị viêm phế quản cấp và mãn tính bằng thuốc Tây được xem phương pháp điều trị chính, mang lại hiệu quả nhanh và phòng ngừa bội nhiễm, biến chứng phát sinh. Trong đó, việc sử dụng thuốc kháng sinh điều trị viêm phế quản được nhiều bệnh nhân quan tâm. Theo các chuyên gia, kháng sinh chỉ được sử dụng với những trường hợp bệnh khởi phát do vi khuẩn gây ra và có dấu hiệu bội nhiễm.

Bệnh viêm phế quản do vi khuẩn gây ra đặc trưng bởi một số triệu chứng như dịch đờm có màu vàng, xanh, ứ mủ, đau tức ngực, ho có đờm,… bệnh diễn tiến trên 10 ngày. Ngoài ra, trước khi tiến hành điều trị, bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành xét nghiệm để xác định số lượng bạch cầu trong máu tăng cao.

Tuy nhiên, thời gian sử dụng, dạng kháng sinh và liều dùng sẽ được áp dụng theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Căn cứ vào nguyên nhân gây bệnh, mức độ các triệu chứng, độ tuổi, thể trạng, sẽ sử dụng loại thuốc phù hợp để đạt được hiệu quả tốt nhất, hạn chế tối đa phát sinh tác dụng phụ. Việc tự ý sử dụng thuốc hoặc thay đổi liệu trình có thể gây nhờn thuốc, kháng thuốc gây khó khăn trong điều trị bệnh lý và phát sinh tác dụng phụ không mong muốn.

Như đã đề cập, thuốc kháng sinh chỉ áp dụng với những trường hợp viêm phế quản do vi khuẩn gây ra. Nếu bệnh lý xảy ra do virus và gây ra các triệu chứng sốt, đau đầu, mệt mỏi, ho khan, dịch đờm trắng, đau rát họng,… Lúc này việc sử dụng kháng sinh không mang lại hiệu quả.

Các loại kháng sinh chữa viêm phế quản

Amoxicillin, Clarithromycin, Cephalexin, Erythromycin, Penicillin,… là những loại thuốc kháng sinh thường được chỉ định trong điều trị viêm phế quản do vi khuẩn gây ra và một số bệnh viêm nhiễm đường hô hấp. Tuỳ thuộc vào mức độ triệu chứng bệnh lý và khả năng đáp ứng của người bệnh, bác sĩ chuyên khoa sẽ cân nhắc chỉ định kháng phù hợp giúp kiểm soát bệnh lý nhanh chóng.

Dưới đây là một số loại thuốc kháng sinh thường được chỉ định trong điều trị viêm phế quản:

1. Điều trị viêm phế quản với thuốc kháng sinh Amoxicillin

Amoxicillin nằm trong nhóm thuốc kháng sinh được kê đơn và thường được chỉ định điều trị những bệnh lý nhiễm khuẩn như viêm phế quản, viêm amidan, viêm họng, viêm xoang, nhiễm trùng da,… Hoạt chất trong thuốc hoạt động theo cơ chế ức chế vi khuẩn gây viêm nhiễm, kiểm soát các triệu chứng và ngăn ngừa tình trạng viêm lan rộng.

Việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa  về liều lượng và tần suất sẽ giúp kiểm soát các biểu hiện của bệnh lý nhanh chóng. Đồng thời ngăn ngừa tái phát trong thời gian dài.

Hướng dẫn liều dùng và cách dùng:

• Liều dùng cho trẻ em và trẻ sơ sinh: Dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
• Liều dùng cho người lớn: Mỗi lần sử dụng từ 250mg – 875mg. Tùy thuộc vào mức độ triệu chứng chia thuốc thành nhiều lần dùng.

Chống chỉ định:

Không dùng thuốc kháng sinh Amoxicillin điều trị viêm phế quản với những trường hợp quá mẫn với thành phần trong thuốc, người mắc bệnh tiểu đường, bệnh thận, mắc hội chứng Mononucleosis, phụ nữ mang thai, đang cho con bú và người cao tuổi.

Tác dụng phụ:

Trong quá trình sử dụng loại thuốc Amoxicillin  có thể phát sinh một số tác dụng phụ như mất ngủ, ngứa ngáy, tiêu chảy, phát ban, chóng mặt, buồn nôn, đau bụng, răng đổi màu, cổ họng và mặt phù nề, đau thắt và khó thở,…

2. Erythromycin – Thuốc kháng sinh điều trị viêm phế quản

Erythromycin là một trong những loại thuốc kháng sinh kê đơn. Thuốc thường được chỉ định trong điều trị viêm phế quản và một số vấn bệnh lý viêm nhiễm do vi khuẩn gây ra. Các thành phần hoạt chất trong Erythromycin có tác dụng trong việc ngăn chặn và ức chế hoạt động của nhóm vi khuẩn gram dương và gram âm. Nhờ đó thúc đẩy nhanh quá trình phục hồi những tổn thương ở niêm mạc thực quản và kiểm soát các triệu chứng bệnh lý nhanh chóng.

Liều dùng tham khảo:

• Liều dùng đối với trẻ em: Mỗi ngày sử dụng từ 20mg/kg – 50mg/kg. Tùy vào triệu chứng bệnh lý và độ tuổi cụ thể,  bác sĩ sẽ chỉ định liều phù hợp nhất.
• Liều dùng đối với người lớn: Mỗi ngày dùng từ 250mg – 800mg, trường hợp bệnh lý tiến triển nghiêm trọng, bác sĩ có thể tăng liều dùng từ 1g – 4g.

Chống chỉ định:

• Người bị thiếu máu
• Mắc các bệnh lý về tim
• Quá mẫn với bất kỳ thành phần nào có trong thuốc
• Người bị mất cân bằng điện giải

Những tác dụng phụ thường gặp:

Trong quá trình sử dụng thuốc Erythromycin điều trị viêm phế quản, bệnh nhân có thể gặp phải một số tác dụng phụ ở mức độ nhẹ như nổi mề đay, phát ban, tiêu chảy, thở khò khè, buồn nôn và nôn mửa, khó thở,…

3. Thuốc kháng sinh Cephalexin

Cephalexin là loại kháng sinh cephalosporin thuộc nhóm β-lactam. Thuốc thường được bác sĩ chỉ định trong điều trị các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp do vi khuẩn gây ra, trong đó có viêm phế quản.

Hoạt chất trong Cephalexin hoạt động theo có thể phá vỡ, kiểm soát quá trình phát triển của tế bào vi khuẩn trong phế quản. Nhờ đó cải thiện các triệu chứng do bệnh lý gây ra, đồng thời hỗ trợ phục hồi tế bào bị sưng viêm, tổn thương. Thuốc kháng sinh Cephalexin có thể sử dụng cho cả trẻ em và người trưởng thành.

Liều dùng tham khảo:

• Trẻ dưới 1 tuổi: Mỗi ngày dùng 2 lần, mỗi lần uống 125mg
• Trẻ từ 1 – 5 tuổi: Mỗi lần 125mg, ngày uống 3 lần
• Trẻ từ 5 – 12 tuổi: Sử dụng thuốc 3 lần/ ngày, mỗi lần dùng 25mg
• Trẻ từ 12 tuổi trở lên và người trưởng thành: Mỗi ngày uống 3 lần, mỗi lần dùng 500mg.

Chống chỉ định:

Thuốc kháng sinh Cephalexin không chỉ định với những trường hợp có tiền sử dị ứng, quá mẫn với bất kỳ thành nào trong thuốc, người bị suy thận, dị ứng penicillin, suy dinh dưỡng và mắc phải một số vấn đề về đường ruột, bị viêm đại tràng.

Tác dụng phụ:

Thuốc Cephalexin có thể gây ra một số tác dụng phụ trong quá trình sử dụng như đau đầu, cơ thể mệt mỏi, đau khớp, tiêu chảy, chóng mặt, tiết dịch ấm đạo, sưng cổ họng, lưỡi, khó thở, nổi mề đay,…

4. Thuốc kháng sinh Penicillin chữa viêm phế quản

Trường hợp viêm phế quản do vi khuẩn gây ra, bác sĩ chuyên khoa có thể chỉnh định dùng kháng sinh Penicillin để ngăn ngừa viêm nhiễm và khắc phục các triệu chứng bệnh lý nhanh chóng. Nhờ vào tác dụng chống viêm, kháng khuẩn, tiêu diệt các tác nhân gây hại như vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng nên thuốc có tác dụng cao trong chữa trị bệnh lý.

Kháng sinh Penicillin được điều chế dưới dạng uống và dạng tiêm. Tuỳ thuộc vào triệu chứng bệnh lý, độ tuổi và khả năng đáp ứng của người bệnh, bác sĩ chuyên khoa sẽ chỉ định thuốc phù hợp để đạt được hiệu quả tốt nhất.

Hướng dẫn liều dùng và cách dùng:

• Dạng viên nén: Mỗi lần sử dụng từ 250mg – 500mg
• Dạng hỗn hợp uống: Mỗi lần dùng 125mg/ 5ml – 250mg/ 5ml
• Liều dùng phổ biến: Từ 125mg – 250mg sau 6 – 8 tiếng đồng hồ.

Chống chỉ định:

Thuốc kháng sinh Penicillin chữa viêm phế quản không sử dụng với những trường hợp quá mẫn, tiền sử dị ứng với các thành phần trong thuốc, người bị hen suyễn, bệnh thận, rối loạn đông máu, đi ngoài ra máu và bị dị ứng với thuốc kháng sinh.

Tác dụng phụ:

Người bị viêm phế quản dùng thuốc kháng sinh Penicillin có thể phát sinh một số tác dụng phụ như đau dạ dày, đau đầu, buồn nôn, nôn mửa, ngứa âm đạo, sưng lưỡi, tiêu chảy, ớn lạnh, phát ban, nổi mề đay, sốt, sốc phản vệ,… Nếu nhận thấy các triệu chứng tiến triển nặng đi kèm với biểu hiện khó thở, tím tái, người bệnh cần được đưa đến bệnh viện để được xử lý kịp thời.

5. Thuốc kháng sinh Clarithromycin

Clarithromycin là thuốc kháng sinh thuộc nhóm macrolid. Tương tự như những loại kháng sinh trên, thuốc được chỉ định trong điều trị viêm phế quản và các bệnh lý đường hô hấp do nhiễm vi khuẩn. Thuốc kháng sinh Clarithromycin mang lại hiệu quả cao trong việc tiêu diệt và ngăn chặn sự phát triển của tác nhân gây bệnh, ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng sang những cơ quan lân cận.

Liều dùng tham khảo:

• Liều dùng cho trẻ từ 6 tháng tuổi đến 12 tuổi: Mỗi lần dùng 7.5 mg/ kg. Cách 12 giờ đồng hồ dùng 1 lần. Thời gian sử dụng thuốc trong vòng 10 ngày.
• Liều dùng cho trẻ trên 12 tuổi và người trưởng thành: Mỗi lần dùng 25mg và cách 12 giờ đồng hồ dùng 1 lần. Thời gian sử dụng thuốc trong vòng 10 ngày.

Chống chỉ định:

• Không sử dụng thuốc kháng sinh Clarithromycin với những trường hợp mẫn cảm hoặc dị ứng với các thành phần trong thuốc
• Không dùng thuốc cùng lúc với các dẫn chất như ergotamin, cisaprid, pimosid,…
• Người có tiền sử mắc các bệnh lý liên quan đến tim mạch như rối loạn nhịp tim, thiếu máu cơ tim,…

Tác dụng phụ:

Thuốc kháng sinh Clarithromycin có thể gây ra một số tác dụng phụ như chóng mặt, đau đầu, đau bụng trên, tiêu chảy, phát ban, sốt nhẹ,…trong thời gian sử dụng điều trị viêm phế quản.

6. Thuốc kháng sinh Azithromycin chữa viêm phế quản

Ngoài những loại thuốc kháng sinh điều trị viêm phế quản do nhiễm khuẩn trên, người bệnh có thể được chỉ định thuốc Azithromycin giúp kiểm soát các triệu chứng bệnh lý nhanh chóng. Các hoạt chất có trong thuốc kháng sinh Azithromycin có tác dụng tiêu diệt và ngăn chặn vi khuẩn gây viêm nhiễm hoạt động trong phế quản. Nhờ đó, khắc phục tình trạng viêm và ngăn ngừa lan rộng sang những cơ quan lân cận.

Hướng dẫn liều dùng:

• Liều dùng dành cho trẻ nhỏ từ 2 – 17 tuổi: Mỗi lần dùng 12mg/kg. Dùng liên tục trong vòng 5 ngày
• Liều dùng cho người lớn: Uống 500mg vào ngày đầu tiên và sử dụng 250mg trong 4 ngày kế tiếp.

Chống chỉ định:

• Không sử dụng thuốc Azithromycin với những trường hợp bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào trong thuốc
• Người có tiền sử dị ứng với nhóm thuốc kháng sinh
• Trẻ em dưới 2 tuổi

Lưu ý khi sử dụng kháng sinh điều trị viêm phế quản

Sử dụng thuốc kháng sinh chữa viêm phế quản giúp kiểm soát các triệu chứng bệnh lý khởi phát do vi khuẩn xâm nhập. Đồng thời tiêu diệt tác nhân gây bệnh, ngăn ngừa tình trạng viêm lây lan sang các cơ quan lân cận. Tuy nhiên, việc tự ý sử dụng thuốc hoặc không theo liệu trình của bác sĩ có thể gây phản tác dụng và phát sinh tác dụng phụ không mong muốn.

Vì vậy, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề khi sử dụng kháng sinh:

• Chỉ sử dụng thuốc kháng sinh khi có sự chỉ định của bác sĩ chuyên môn. Tránh tự ý sử dụng thuốc, điều này có thể gây ra tác dụng phụ cũng như rủi ro không mong muốn.
• Tuân thủ liều dùng và thời gian sử dụng thuốc theo liều trị điều trị để đạt được kết quả điều trị tốt nhất. Việc tự ý ngưng dùng thuốc hoặc tăng liều dùng có thể làm tăng nguy cơ kháng thuốc, nhờn thuốc và tiềm ẩn nhiều rủi ro.
• Trong thời gian sử dụng thuốc kháng sinh điều trị viêm phế quản, bệnh nhân nên bổ sung nhiều nước lọc giúp thanh lọc cơ thể, hỗ trợ quá trình bài tiết của thận. Đồng thời, hạn chế ảnh hưởng xấu đến dạ dày và trực tràng.
• Trong quá trình sử dụng thuốc nếu nhận thấy các biểu hiện bất thường, người bệnh cần thông báo với bác sĩ chuyên khoa để được theo dõi và xử lý kịp thời.
• Song song với việc điều trị, người bệnh cần kết hợp chế độ chăm sóc, ăn uống khoa học, lành mạnh để hỗ trợ quá trình điều trị đạt kết quả tốt nhất, rút ngắn thời gian chữa trị, đồng thời ngăn ngừa tái phát lâu dài.

Bài viết đã tổng hợp các loại thuốc kháng sinh điều trị viêm phế quản và lưu ý khi sử dụng. Thuốc giúp kiểm soát tình trạng viêm nhiễm và cải thiện các triệu chứng bệnh lý nhanh chóng. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cũng như hiệu quả điều trị, người bệnh cần dùng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên môn.