Viêm Da Cơ Địa Ở Người Lớn

Viêm da cơ địa là một trong những bệnh lý da liễu mạn tính phổ biến hiện nay. Đây là một dạng biến thể đặc thù của bệnh viêm và có tính chất miễn dịch tương đối giống với một số bệnh lý dị ứng khác như nổi mề đay, hen suyễn, viêm mũi dị ứng... Bệnh còn được gọi với cái tên khác là chàm thể tạng với nhiều triệu chứng đặc trưng dễ nhận biết.

Hầu hết những trường hợp khởi phát bệnh đều là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 6 tuổi (70%). Ngoài ra, vẫn có trường hợp viêm da cơ địa ở người lớn do bệnh phát triển và kéo dài dai dẳng từ nhỏ đến khi trưởng thành. Tuy nhiên, viêm da cơ địa cũng có thể xuất hiện một cách đột ngột ở người lớn mặc dù trước đó không có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào.

So với viêm da cơ địa ở trẻ em thì mức độ tổn thương do viêm da cơ địa ở người lớn chỉ ở mức độ nhẹ và trung bình. Tuy nhiên, do tính chất bệnh phát triển dai dẳng và kéo dài, tái đi tái lại thường xuyên nên vẫn cần phải áp dụng các biện pháp điều trị chuyên khoa nhằm cải thiện triệu chứng và phòng ngừa những đợt bùng phát viêm da.

Theo nghiên cứu về bệnh viêm da cơ địa, các chuyên gia nhận định rằng có mối liên hệ giữa bệnh và các yếu tố kích phát dị ứng do mắc một số bệnh lý như hen suyễn, chàm, sốt cỏ khô, nổi mề đay, bệnh tổ đỉa... thông qua việc phát hiện nồng độ IgE cao hơn mức bình thường trong xét nghiệm sinh thiết mô da của người bệnh.

Bên cạnh đó, một số yếu tố nguy cơ khác được đánh giá là có khả năng khởi phát bệnh viêm da cơ địa ở người lớn gồm:

• Yếu tố di truyền: Các nghiên cứu khoa học học thấy bệnh viêm da cơ địa có mối liên hệ mật thiết với gen di truyền. Bằng chứng là có đến 60% trường hợp bố hoặc mẹ bị viêm da cơ địa có con cái cũng mắc bệnh tương tự. Nếu cả bố và mẹ đều mắc bệnh thì tỷ lệ này là 80%.
• Yếu tố thời tiết: Sự thay đổi đột ngột của thời tiết, hanh khô, độ ẩm thấp, nhiệt độ nóng bức là tác nhân làm thay đổi độ ẩm làn da làm mất đi "hàng rào" bảo vệ tự nhiên và tạo điều kiện thuận lợi để vi khuẩn tấn công gây bệnh.
• Yếu tố môi trường: Môi trường nhiều chất bẩn, hóa chất độc hại đặc trưng của ngành công nghiệp, ô nhiễm nguồn nước, không khí... cũng là những nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh viêm da cơ địa ở người lớn.
• Yếu tố dị ứng: Những người có cơ địa dị ứng bẩm sinh hoặc quá nhạy cảm với một số tác nhân dị ứng như thức ăn, gia vị, phấn hoa, lông động vật... cũng có thể gây viêm da cơ địa. Những người hút thuốc lá chủ động hoặc bị động cũng đều làm tăng nguy cơ khởi phát viêm da cơ địa ở người lớn.
• Yếu tố tâm lý: Stress và căng thẳng kéo dài, chịu xúc động mạnh hoặc lao lực quá mức... cũng là những yếu tố nguy cơ khởi phát bệnh viêm da cơ địa bất kỳ lúc nào khi gặp điều kiện thuận lợi.
• Yếu tố cơ học: Đây thực chất là tình trạng da bị kích ứng quá mức do tiếp xúc, cọ xát với làn da như mặc quần áo chật chội, chất liệu dày, bị côn trùng cắn hay tiếp hoặc tiếp xúc với nhựa độc của một số loại cây.

Lưu ý: Trên đây là những yếu tố nguy cơ thúc đẩy tốc độ phát triển bệnh viêm da cơ địa ở người lớn chứ không phải nguyên nhân trực tiếp gây bệnh. Vì vậy, không phải ai khi có các yếu tố nguy cơ trên cũng đều bị bệnh và ngược lại bệnh có thể xảy ra dù không có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào.

Bệnh viêm da cơ địa dù ở trẻ em hay người lớn đều được phân chia thành 2 dạng cơ bản là cấp tính và mạn tính. Ở mỗi giai đoạn bệnh sẽ có những triệu chứng tương đồng và khác cấp độ hoặc những triệu chứng khác hoàn toàn tùy theo từng trường hợp cụ thể.

Cụ thể triệu chứng bệnh viêm da cơ địa ở người lớn bao gồm:

Giai đoạn cấp tính

• Khởi phát bệnh với những vùng da ửng đỏ được phân chia ranh giới không rõ ràng.
• Kèm theo đó là những nốt sẩn, mụn đỏ, mụn nước có hoặc không tiết dịch và không có vảy da.
• Phù nề, đóng vảy tiết, chảy dịch nhầy trên bề mặt.
• Người bệnh càng gãi nhiều sẽ càng khiến cho các vết xước tổn thương nặng hơn, tạo nên những vết trợt và hình thành mụn mủ, vẩy tiết nếu bị bội nhiễm.

Giai đoạn mạn tính

• Đặc trưng với triệu chứng ngứa ngáy dữ dội khiến người bệnh thường xuyên gãi mạnh, nhất là khi thời tiết trở lạnh hoặc hanh khô.
• Ranh giới phân chia giữa các đốm mẩn đỏ rõ ràng, rối loạn sắc tố da, liken hóa, dày sừng khiến da nứt nẻ gây đau nhức, nứt kẽ.
• Tạo ra nhiều nếp gấp lớn ở những vị trí như cổ tay, cẳng chân, lòng bàn tay, bàn chân, cổ...

Ngoài ra, nếu mắc bệnh viêm da cơ địa do bệnh lý thì sẽ kèm theo các triệu chứng bệnh của bệnh có liên quan như viêm mũi dị ứng, viêm kết mạc, hen suyễn... tùy trường hợp.