Cập nhật lúc 10:34 - 13/03/2023
Nghiên Cứu Và Phát Triển Y Học Cổ Truyền Việt Nam
Theo dõi Viện y dược dân tộc trên
Y học cổ truyền từ lâu đã trở thành niềm tự hào của nền y học Việt Nam. Nguồn dược liệu từ thiên nhiên vô cùng phong phú, các tài liệu cổ phương từ hàng nghìn năm lưu trữ những tinh hoa y học của dân tộc, an toàn và lành tính, cho hiệu quả lâu dài, điều trị bệnh tận gốc…
Tuy nhiên, y học cổ truyền đang đứng trước thách thức bị mai một như nguồn dược liệu chưa được khám phá và nhân rộng, một số tài liệu y học cổ bị thất lạc,… Vì thế, việc giữ gìn, bảo tồn và phát huy tinh hoa, thành tựu từ ông cha trở thành khó khăn hơn. Chính điều này cũng trở thành nhiệm vụ hàng đầu mà Viện Nghiên cứu và Phát triển Y dược cổ truyền dân tộc (tên viết tắt tiếng Anh TradiMec) đề ra.
Công tác sưu tầm
Xuất phát từ mong muốn bảo tồn và phát huy tinh hoa y học cổ truyền dân tộc, đội ngũ chuyên gia tại Viện Nghiên cứu và Phát triển Y dược cổ truyền dân tộc (Viện NC&PT Y dược cổ truyền dân tộc – Tradimec) đã thành lập một tổ chức hoạt động chuyên nghiệp, chuyên môn cao góp sức trong quá trình phát triển nền y học nước nhà nói chung và y học cổ truyền nói riêng.
Theo đó đội ngũ chuyên gia, bác sĩ của Viện đã thực hiện nhiều chuyến khảo sát, thực nghiệm để sưu tầm những bài thuốc cổ phương của người bản địa như dân tộc Dao, Tày,… hay bài thuốc gia truyền thị thất truyền phục vụ công tác khám chữa bệnh cho người dân.
Cụ thể mới đây vào tháng 7/2021 đoàn công tác của Viện NC&PT Y dược cổ truyền dân tộc đã có chuyến khảo sát tại Bắc Kạn. Đây là địa phương có khí hậu mát mẻ, được coi là cái nôi của rất nhiều bài thuốc Nam từ rễ cây, lá cây, ngọn cỏ có nguồn gốc từ đồng bào dân tộc Tày, Thái, Dao,… Qua trao đổi với những thầy lang, lương y bản địa, đoàn công tác của Viện đã thu thập được rất nhiều thông tin về các bài thuốc hay, biết thêm nhiều kinh nghiệm quý giá trong việc khám và điều trị, chăm sóc sức khỏe người dân.
Những bài thuốc bản địa này đều được gia giảm theo kinh nghiệm của các thầy thuốc, truyền từ đời này sang đời khác và vẫn giữ nguyên giá trị cho đến ngày nay. Các bài thuốc mà đoàn công tác thu thập được chủ yếu điều trị các bệnh về gan, dạ dày, da liễu, xương khớp, sinh lý nam,…
Cũng trong những chuyến đi thực nghiệm, đoàn công tác của Viện đã có mặt tại những khu rừng của tỉnh Bắc Kạn để khảo sát về tài nguyên thuốc Nam, dược liệu tự nhiên. Qua quá trình khảo sát, đoàn công tác đã chứng kiến rất nhiều cây thuốc lâu năm mọc tự nhiên trong rừng hoặc trên những núi đá. Bên cạnh đó, đoàn nghiên cứu cũng rất quan tâm và học hỏi được nhiều kinh nghiệm quý giá trong việc thu hái, sơ chế, bảo quản thuốc Nam theo cách truyền thống người bản địa.
Kết quả đoàn nghiên cứu đã thu thập được rất nhiều vị thuốc được gọi tên theo tiếng bản địa để ứng dụng vào công tác nghiên cứu chuyên sâu, phục vụ điều trị, chăm sóc sức khỏe nhân dân. Đồng thời đoàn công tác cũng bày tỏ mong muốn được hợp tác bảo tồn và phát triển giá trị của những cây thuốc, bài thuốc Nam tại địa phương.
Nói thêm về vấn đề này, các thầy lang chia sẻ, hiện nhiều bài thuốc đang đứng trước nguy cơ thất truyền vì không có người theo đuổi nghề. Không chỉ các bài thuốc, những vị thuốc quý cũng có nguy cơ cạn kiệt do việc khai thác không kiểm soát, quy hoạch. Vì thế công tác nghiên cứu, bảo tồn của Viện chính là việc làm giúp phát huy những tinh hoa quý giá của nền y học cổ truyền Việt Nam.
Công tác nghiên cứu
Ngoài tổ chức những chuyến khảo sát, thực nghiệm, Viện NC&PT Y dược cổ truyền dân tộc cũng đang không ngừng mở rộng liên kết với nhiều đơn vị để tạo nên sức mạnh đại đoàn kết, tận dụng thành tựu y học hiện đại và y học cổ truyền để tối ưu hiệu quả khám – chữa bệnh cho người dân cả nước.
Hiện Viện Nghiên cứu và Phát triển Y dược cổ truyền dân tộc – Tradimec đang hợp với với một số đơn vị lớn chuyên về y học cổ truyền. Điển hình như Vietfarm, Bệnh viện Quân dân 102, Trung tâm Thuốc dân tộc, Vietmec Group và Đỗ Minh Đường, Nhất Nam Y Viện. Sự phối kết hợp này sẽ giúp hoạt động nghiên cứu và khám chữa bệnh đạt hiệu quả tốt nhất.
Tiêu biểu cho hoạt động này, Viện NC&PT Y dược cổ truyền dân tộc đã kết hợp với Nhất Nam Y Viện tổ chức nghiên cứu và phục dựng tinh hoa y học cổ truyền triều Nguyễn trong điều trị các bệnh như sỏi mật, sỏi tiết niệu, xương khớp, sinh lý nam, mất ngủ…
Trong số những chuyến đi đến Huế để tìm hiểu, sưu tầm và nghiên cứu bài thuốc quý cung đình, cả đoàn đã thu thập được rất nhiều tư liệu quý, sách ghi chép. Đặc biệt trong số đó phải kể đến cuốn “Châu Bản Triều Nguyễn” – Ngự Dược Nhật Ký. Đây là cuốn sổ ghi chép rất nhiều bài thuốc quý được các Ngự y của Thái Y Viện sử dụng để điều trị bệnh cho Vua dưới triều Nguyễn.
Từ những tài liệu này, đoàn chuyên gia của Viện đã nghiên cứu, kế thừa, chắt lọc thông tin hay về bài thuốc. Bên cạnh đó, trong quá trình điều chế, đội ngũ y bác sĩ, chuyên gia cũng gia giảm thành phần dược liệu, phát triển thêm để tạo nên những bài thuốc chữa bệnh hoàn hảo, an toàn nhất.
Những thành tựu nổi bật
Trải qua quá trình sưu tầm, nghiên cứu, phát triển, Viện NC&PT Y dược cổ truyền dân tộc đã thành công bào chế ra nhiều bài thuốc chữa bệnh an toàn toàn và cho hiệu quả cao. Điển hình trong số đó có thể kể đến như:
- Bài thuốc Sơ can bình vị tán thế hệ II: Điểm đặc biệt ấn tượng của bài thuốc chính là thành phần dược liệu độc đáo, bao gồm 3 loại thảo dược thượng hạng có công dụng chuyên điều trị các bệnh về dạ dày. Sơ can bình vị tán thế hệ II mang nhiều ưu điểm vượt trội, có 1-0-2 không thể tìm được ở những bài thuốc dạ dày khác.
- Nhất Nam Tiêu Thạch Khang: Đội ngũ chuyên gia của Viện NC&PT Y dược cổ truyền dân tộc đã hợp tác cùng Nhất Nam Y Viện tiến hành tập hợp được 30 loại dược liệu quý và tốt nhất có công dụng đánh tan sỏi mật, sỏi thận. Những dược liệu này đều được gia giảm với liều lượng thích hợp để mang đến cho người bệnh hiệu quả tốt và an toàn tối đa.
- Bài thuốc Nhất Nam Định Tâm Khang: Bài thuốc được nghiên cứu và hoàn thiện bởi những chuyên gia, bác sĩ đầu ngành y học cổ truyền trong “Đề án nghiên cứu và phục dựng các bài thuốc mất ngủ của Vua Gia Long”. Đề án này được thực hiện một cách bài bản, dưới sự giám sát của Hội đồng chuyên môn thuộc Viện Nghiên cứu và Phát triển Y dược cổ truyền dân tộc. Bài thuốc Nhất Nam Định Tâm Khang đã mở ra một bước đột phá trong công cuộc điều trị bệnh lý mất ngủ và những vấn đề liên quan đến thần linh. Nhất Nam Định Tâm Khang được phát triển dựa trên bài thuốc cổ phương của Thái Y Viện triều Nguyễn, gia giảm để phù hợp với thể trạng người hiện đại.
- Nhất Nam Cốt Vương Thang: Đội ngũ chuyên gia đầu ngành của Nhất Nam Y Viện đã hợp tác cùng Viện Y dược dân tộc để nghiên cứu, phục dựng và hoàn thiện, cho ra đời bài thuốc Nhất Nam Cốt Vương Thang – giải pháp cho người có vấn đề về xương khớp. Bài thuốc sử dụng 100% dược liệu quý được nuôi trồng, khai thác theo chuẩn GACP – WHO, từ đó đảm bảo an toàn tối đa với người sử dụng.
- Uy Long Đại Bổ: TS.BS Nguyễn Thị Vân Anh – Viện trưởng Viện y dược dân tộc đã phối hợp với đội ngũ chuyên gia hàng đầu của Nhất Nam Y Viện cho ra đời bài thuốc Uy Long Đại Bổ điều trị bệnh yếu sinh lý hiệu quả. Bài thuốc được nghiên cứu bởi đội ngũ y bác sĩ, chuyên gia đầu ngành về y học cổ truyền. Vì thế Uy Long Đại Bổ đã trở thành bài thuốc Cung Đình đầu tiên được sưu tầm và phục dựng, phát triển sau gần 200 năm lịch sử.
Với những tiềm lực sẵn có cùng sự cố gắng và định hướng đúng đắn trong tương lai, Tradimec sẽ ngày càng lớn mạnh. Góp phần vào sự nghiệp phát triển chung của y học nước nhà.
Trong thời gian tới, Viện sẽ đối mặt với những khó khăn cùng thách thức mới, nhưng đó sẽ là động lực thổi bùng lên sức mạnh ý chí, tiềm năng của đội ngũ chuyên gia, cán bộ và nhân viên.
